ภาพ Bitmap หรือ Raster คืออะไร

ภาพบิตแมปหรือราสเตอร์คืออะไร?
ในโลกของการออกแบบกราฟิกและการสร้างสื่อดิจิทัล เรามักจะได้ยินคำว่า “ภาพบิตแมป” (Bitmap) หรือ “ภาพราสเตอร์” (Raster) กันบ่อยครั้ง บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักกับภาพบิตแมป ความหมาย ข้อดี ข้อเสีย และการใช้งานในด้านต่าง ๆ รวมถึงเครื่องมือที่นิยมใช้ในการสร้างและแก้ไขภาพบิตแมป

ความหมายของภาพบิตแมปหรือราสเตอร์
ภาพบิตแมปหรือภาพราสเตอร์คือภาพกราฟิกที่ประกอบด้วยพิกเซล (Pixel) หรือจุดสีเล็ก ๆ จำนวนมากที่เรียงกันเป็นตาราง พิกเซลแต่ละจุดมีสีเฉพาะตัว เมื่อรวมกันทั้งหมดจะเกิดเป็นภาพที่เรามองเห็นบนหน้าจอคอมพิวเตอร์หรืออุปกรณ์ดิจิทัลอื่น ๆ

ภาพบิตแมปถูกเก็บในรูปแบบของไฟล์ที่บรรจุข้อมูลเกี่ยวกับสีและตำแหน่งของพิกเซลแต่ละจุด โดยการแสดงผลภาพบิตแมปขึ้นอยู่กับความละเอียดของภาพ (Resolution) ซึ่งมีหน่วยวัดเป็นพิกเซลต่อนิ้ว (PPI – Pixels Per Inch) ความละเอียดสูงหมายถึงมีจำนวนพิกเซลมากในพื้นที่หนึ่งนิ้ว ทำให้ภาพมีความคมชัดและละเอียดมากขึ้น

ข้อดีของภาพบิตแมปหรือราสเตอร์
1. ความสามารถในการแสดงรายละเอียด ภาพบิตแมปสามารถแสดงรายละเอียดของภาพได้อย่างชัดเจนและมีความสมจริง โดยเฉพาะภาพถ่ายหรือภาพที่มีการไล่สีที่ซับซ้อน
2. การแก้ไขและปรับแต่งภาพ การแก้ไขและปรับแต่งภาพบิตแมปทำได้ง่ายและหลากหลาย เช่น การปรับแสงสี การเพิ่มเอฟเฟกต์ และการลบหรือเพิ่มองค์ประกอบในภาพ
3. ความเข้ากันได้กับอุปกรณ์และโปรแกรม ภาพบิตแมปสามารถแสดงผลได้บนหน้าจอคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ดิจิทัลทุกประเภท และสามารถใช้งานร่วมกับโปรแกรมแก้ไขภาพหลายโปรแกรม

ข้อเสียของภาพบิตแมปหรือราสเตอร์
1. การสูญเสียคุณภาพเมื่อขยายภาพ เมื่อขยายภาพบิตแมปจะทำให้ภาพสูญเสียความคมชัดและรายละเอียด เนื่องจากจำนวนพิกเซลไม่เพียงพอในการแสดงผลภาพที่ขนาดใหญ่ขึ้น
2. ขนาดไฟล์ใหญ่ ภาพบิตแมปที่มีความละเอียดสูงมักมีขนาดไฟล์ใหญ่ ทำให้การจัดเก็บและการส่งไฟล์เป็นไปได้ยากขึ้น นอกจากนี้ยังส่งผลต่อความเร็วในการโหลดหน้าเว็บหรือการแสดงผลในโปรแกรมต่าง ๆ
3. การแก้ไขภาพที่ซับซ้อน การแก้ไขภาพบิตแมปในบางครั้งอาจเป็นเรื่องที่ซับซ้อนและต้องใช้ทักษะในการใช้งานโปรแกรมแก้ไขภาพ

การใช้งานภาพบิตแมปหรือราสเตอร์
1. การถ่ายภาพและการแก้ไขภาพถ่าย ภาพถ่ายจากกล้องดิจิทัลหรือสมาร์ทโฟนเป็นภาพบิตแมป เนื่องจากสามารถแสดงรายละเอียดและสีสันได้อย่างสมจริง การแก้ไขภาพถ่าย เช่น การปรับแสงสี การลบจุดด่างดำ หรือการเพิ่มเอฟเฟกต์ ทำได้ง่ายในโปรแกรมแก้ไขภาพบิตแมป
2. การออกแบบกราฟิกและเว็บ ภาพบิตแมปใช้ในการออกแบบกราฟิกและเว็บเป็นอย่างมาก เช่น การสร้างแบนเนอร์ การออกแบบโลโก้ หรือการสร้างภาพประกอบต่าง ๆ เนื่องจากสามารถแสดงผลได้ดีบนหน้าจอคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ดิจิทัล
3. การพิมพ์ ภาพบิตแมปใช้ในการพิมพ์สื่อสิ่งพิมพ์ต่าง ๆ เช่น โปสเตอร์ ใบปลิว หรือหนังสือภาพ เนื่องจากสามารถแสดงรายละเอียดและสีสันได้ดีในงานพิมพ์

เครื่องมือในการสร้างและแก้ไขภาพบิตแมปหรือราสเตอร์
1. Adobe Photoshop เป็นโปรแกรมแก้ไขภาพบิตแมปที่ได้รับความนิยมสูงสุด มีเครื่องมือและฟังก์ชันที่หลากหลายสำหรับการปรับแต่งและแก้ไขภาพ
2. GIMP (GNU Image Manipulation Program) เป็นโปรแกรมโอเพนซอร์สที่ใช้ในการแก้ไขภาพบิตแมป มีฟังก์ชันการใช้งานที่ครบครันและเป็นที่นิยมในกลุ่มผู้ใช้ที่ต้องการเครื่องมือฟรี
3. Corel Painter เป็นโปรแกรมที่เน้นการวาดภาพและการสร้างงานศิลปะดิจิทัล มีเครื่องมือที่ช่วยให้การวาดภาพเหมือนการใช้พู่กันและสีจริง
4. Affinity Photo เป็นโปรแกรมแก้ไขภาพที่มีความสามารถในการแก้ไขภาพบิตแมป มีอินเทอร์เฟซที่ใช้งานง่ายและราคาไม่แพงเมื่อเทียบกับโปรแกรมอื่น ๆ
5. Procreate เป็นแอปพลิเคชันสำหรับการวาดภาพและแก้ไขภาพบน iPad มีเครื่องมือที่หลากหลายและการตอบสนองที่รวดเร็ว ทำให้เป็นที่นิยมในกลุ่มนักวาดภาพดิจิทัล

สรุป
ภาพบิตแมปหรือราสเตอร์คือภาพกราฟิกที่ประกอบด้วยพิกเซลหรือจุดสีเล็ก ๆ ที่เรียงกันเป็นตาราง มีข้อดีในการแสดงรายละเอียดและความสมจริง แต่มีข้อเสียเรื่องการสูญเสียคุณภาพเมื่อขยายภาพและขนาดไฟล์ที่ใหญ่ การใช้งานภาพบิตแมปมีความหลากหลาย เช่น การถ่ายภาพ การออกแบบกราฟิกและเว็บ และการพิมพ์ การเข้าใจและใช้ภาพบิตแมปอย่างถูกต้องจะช่วยให้การออกแบบและการสร้างสรรค์งานมีประสิทธิภาพและมีคุณภาพสูงขึ้น